Her türlü kanser türünün altında genetik nedenler yatar. Yani hiçbir hastaya "seninki genetik değil" denemez. Hepimiz bir şekilde yaşamımız boyunca maruz kaldığımız birçok dış faktör (sigara, stres, mesleki maruziyet vb) ve aileden aldığımız birçok genetik değişikliğin bir araya gelmesiyle başka bir hastalık vb nedeniyle hayatımızı kaybetmezsek, belli bir yaştan sonra çok büyük bir ihtimalle bir kanser türünü yaşayacağız. Örneğin bazı aileler genetik olarak kolon kanserine yatkındır, bu ailenin bir ferdi yaşamı boyunca yediğine içtiğine dikkat etmez yıllar yılı kabızlık yaşar, üzerine stres sıkıntı eklenir, farkında olmadığımız bir sürü maruziyet içinde kalır ve belli bir yaştan sonra kolon kanseri olur. Bu ailenin sağlıklı ferdi kolon kanserine genetik olarak yatkındır. Ancak bu yatkınlık saydığım ve sayamadığım diğer faktörlerle bir araya gelmezse kolon kanseri olmaz. Ailemde kanser var "bende olur mu?" sorusunun cevabı "olmaz" olamaz. Hiçbir genetik test "kanser olmayacaksın" diyemez. Ailende kolon kanseri varsa barsak düzenine dikkat edeceksin. Akciğer kanseri varsa sigara içmeyeceksin, karaciğer kanseri varsa alkol almayacaksın. Tüm bu kurallara uysan da, bilimin çözemediği, farkında olmadığımız bütün dış faktörleri engelleyemeyeceğimizden riski ortadan kaldıramayız ancak örnek verdiğim kurallara uyarak en aza indirebiliriz.
Bazı durumlar vardır ki yaşanan kanserin nedeni birçok genetik değişikliğin bir araya gelmesinden ziyade genetik tek bir mutasyondan (gen üzerindeki belirgin hata) kaynaklanır. Bu tek mutasyon kuşaktan kuşağa %50 oranında geçiş yapar ve çok yüksek yüzdelerle çeşitli kanser türlerine neden olabilir. Yirmili otuzlu yaşlarda meme kanseri, erkekte meme kanseri, çok nadir görünen kanser türleri, farklı kanser türlerinin aynı kişide olması, kolonda genç yaşta yüzlerce polip olması gibi beklenmedik, şaşırtıcı durumlar genellikle genetik mutasyonla karşımıza çıkar. Bu durumda ailenin diğer fertleri sıkı kontrole alınır, mutasyon öncelikle kanseri yaşayan kişide genetik testlerle araştırılır, mutasyon bulunursa, ailenin sağlıklı fertleri de bulunan bu mutasyon açısından araştırılır. Sağlıklı bir bireyde bu mutasyon varsa kişi ya erken tanı açısından yakından takip edilir ya da radikal bir şekilde korumaya alınır. Mutasyon en sık meme kanserine neden oluyorsa sağlıklı kişinin memeleri koruyucu cerrahi yöntemlerle alınabilir. Bu süreç tabiki aile bireylerinin isteği dahilinde, yaşam tarzı, kar zarar oranları, organın yaşamsal boyutu göz önüne alınarak birden farklı branştaki hekimin onayı ve hastanın kararı ile gerçekleşir. Şunu da bilmek gerekir ki mutasyona sahip olan bireyler kesin kanser olacak diyemeyiz, ancak risk yazı tura gibi yüksek oranlarda olacağından mutlaka doktor kontrolünde olunmalıdır.
Bir diğer durum ise çok fazla miktarda dış faktörlere maruz kalmaktır. Çernobil örneğinde olduğu gibi direkt radyoaktif maddeye maruz kalmak, mesleki nedenlerle aynı maddeyle yıllarca temas halinde olmak, asbest boyalı evlerde yıllarca yaşamak gibi durumlarda sağlam olan genlerimiz belli ilgili organlarımız üzerinde defekte uğrar ve kanser ortaya çıkar.
