Epilepsi Genetik mi?

     Epilepsili hastaların yaklaşık %40’ının etyolojisinde genetik katkıdan söz edilir. Yaklaşık %1 için genetik tanı konabilir. Epilepsi çoğunlukla poligenik multifaktöriyel bir hastalıktır. Bir çok branş bir arada değerlendirme yapmalıdır. 

1)Mendel tipi (basit) kalıtım:

• Tek gen kalıtım türleri; otozomal dominant, otozomal resesif, X geçişli dominant, X geçişli resesif ve mitokondriyel geçişli türlerdir. Epilepsinin fenotipin yalnızca bir kısmını oluşturduğu 160’dan fazla tek gen hastalığı bulunmaktadır. Bu hastalıklar tüm epilepsilerin ancak %1’ini oluştururlar. Bu tek gen hastalıkları arasında nörokutanöz hastalıklar, nörodejeneratif hastalıklar, kalıtsal kortikal gelişim malformasyonları, kalıtsal metabolik hastalıklar sayılabilir. 
• Bunlarda altta yatan nörolojik tutuluma bağlı semptomatik nöbetler, mental retardasyon ve gelişme geriliği görülmektedir. 
• Tuberoz sklerozis kompleks: Otozomal dominant geçişlidir. Tuberoz sklerozis 1 (TSC1); Tuberoz sklerozis 2 (TSC2) .
• Frajil X sendromu: X geçişlidir. FMR1 geni
• Angelman sendromu: Maternal bilginin kaybı. 15q11-13 delesyonu, UBE3A, GABRB3, GABRA5 ve GABRAG3’ü içeren delesyonlar bulunmuştur. 
• Rett sendromu: MECP2 geni, X’e bağlı dominant geçtiği kabul edilir. 
• Nörofibromatozis: Otozomal dominant geçiş gösterir. NF1-NF2 genleri sorumludur.
• Huntington hastalığı: Otozomal dominant geçiş, huntingtin geninde mutasyon mevcuttur.
• Otozomal resesif kalıtımla geçtiği tanımlanan hastalıklar:
• Unverricht-Lundborg hastalığı: Progresif miyoklonik epilepsilerin ilkidir (EPM1)
• Lafora cismi hastalığı (EPM2): Laforin geninde mutasyon vardır. 
• Mitokondriyel hastalıklar: 
• MERRF (Miyoklonik epilepsi ve ragged-red lifleri): Mitokondrial DNA’da, 8344 nükleotid çiftinde A-G geçiş mutasyonu vardır. 
• MELAS (mitokondriyel miyopati, ensefalopati, laktik asidoz ve strok benzeri epizod): Mitokondriyel geçişlidir. 
• X geçişli hastalıklar: 
•  X geçişli lissensefali
• Ailesel subkortikal band heterotopisi 
• Ailesel periventriküler heterotopidir
• Primer mendel tipi epilepsiler: Tek gen hastalıklarının ancak çok küçük bir kısmını pür epilepsi sendromları oluşturmaktadır. 
• Otozomal dominant mendelyen idyopatik epilepsiler hem jeneralize hem parsiyel epilepsileri içerir.
• Başlıca primer mendel tipi epilepsiler; Selim ailesel yenidoğan konvülzüyonu (SAYK) 

                            EBN1, KCNQ2,  KCNQ2 genleri

• Selim ailesel infantil konvülzüyon (SAİK) Otozomal dominant noktürnal frontal lob epilepsisi (ODNFLE) 

                          CHRNB2 geni

• Febril nöbet artı jeneralize epilepsi (FNJE)

                          FNJE2, SCN1A genleri

2)Mendel tipi olmayan (kompleks) kalıtım: 
     İdiyopatik epilepsilerin çoğu multifaktöriyeldir. Genel populasyona göre akraba olan kişilerde pek çok genin paylaşılması multifaktöriyel kalıtım nedeniyle daha fazladır. Ebeveynleri veya kardeşlerinde epilepsi olan kişilerde genel populasyona göre daha fazla epilepsi görülür. Genel populasyonda insanların %1’inde epilepsi görülürken yakın akrabalarında epilepsi varsa, epilepsinin spesifik tipine göre bu oran %2-8’e çıkar.

• İdyopatik jeneralize epilepsi (İJE): İdyopatik adı altında pek çok epilepsi sınıflandırılmıştır. Bunlar bilinen bir nedeni olmayan nöbetleri anlatmada kullanılır. İJE sendromlarının çoğunda kompleks kalıtım paterni gösterilmiştir. Sorumlu tutulan bazı genler şunlardır.
• EJM1
• CHRNA7
• EFCHCI   genleri