Kan, ayrıntılı moleküler analize duyarlı iki tip kanser
türevi materyal içerir:
Sağlam tümör hücreleri (CTC'ler) Serbest tümör DNA'sı (cfDNA; dolaşımdaki tümör DNA'sı veya
ctDNA olarak da bilinir)Tümörler hacim olarak arttıkça, fagositlerin apoptotik ve
nekrotik fragmanları ortadan kaldırma ve temizleme kapasitesi artar, bu da
cfDNA'nın kan dolaşımına pasif olarak salınmasına yol açar. Tümörlerin kan
dolaşımına geçmiş olan DNA'sının kandan analiz işlemine likit biyopsi
denilmektedir. Bir diğer adıyla kandan kanser biyopsisidir. Tümör boyutuna ve
vaskülaritesine bağlı olarak, dolaşımda salınan cfDNA miktarı plazmada bulunan
tüm DNA'ların % 0.01 ila% 90'ı arasında değişebilir. Bu nedenle, likit
biyopsiler, tümör dokusu elde etmek zorunda kalmadan tümör moleküler
profillemesine invaziv olmayan bir yaklaşım sağlar. Likid biyopsi aşağıdaki
nedenlerle yapılabilinir.
- Tümör varlığı için tarama;
- Terapi seçimi için (eşlik eden teşhis);
- Tedaviye yanıtı ve ilaç direncini izlemek;
- Cerrahi/rekürrens sonrası minimal rezidüel
hastalığın saptanmasıCTC'lerin ve cfDNA'nın likit biyopsilerde izole edilmesiyle
sağlanan moleküler analizler, kanser hastalarının ilk tanı ve tedavisinde
farklı olaylarda farklı tedavi stratejilerini yönlendirmek için uygulanabilir.
 |
| Likit Biyopsi |
Avantajlar
- Mevcut yöntemlerle belirlenemeyecek kadar küçük tümörlerin tespit edilebilmesini sağlar.
- Tümör belirteçlerinin tanımlanması için invaziv olmayan yöntemdir, biyopsi yapılamayan hastalar için bir alternatif olarak veya ilaç cevabını değerlendirmek için seçenektir.
- Muhtemelen tümör biyopsisi ve analizinden daha az maliyetlidir.
- CTC'lerin ve cfDNA'nın metastazlara neden olan mutasyonların tespitinde, intratümör heterojenliği gibi sorunları atlayarak, tümörün genomik manzarasının doğru bir görüntüsünü sağlar.
- İlaç direnci ve tümör ilerlemesini değerlendirmek için tedavi sırasında seri örnekler elde edebilinir.
- Tümör DNA'sında formaldehitle sabitlenmiş parafine gömülü (FFPE) bloklarda korunduğu doku biyopsisinin aksine, likit biyopsi ile DNA çapraz bağlanması meydana gelmez; böylece tümör DNA dizilemesini kolaylaştırır.
